Geschiedenis
De geschiedenis van de Heilig Bloedprocessie in Brugge strekt zich al meer dan 700 jaar uit. Sinds 1304 brengt deze indrukwekkende processie de Bijbelse en historische verhalen tot leven. De Heilig Bloedprocessie is de uiting van een tijdloze traditie waarin geloof en cultuur samenkomen.
Ontstaan van de Heilig Bloedprocessie
De vroegste bekende vermelding van de Heilig Bloedprocessie dateert uit 1291, toen de gilde van de pijnders (lossers) deze gebeurtenis in hun keure opnam. Deze historische tekst onthult dat de gilden en ambachten van Brugge verplicht waren om deel te nemen aan de processie. Het valt aan te nemen dat het tonen van het Heilig Bloed aan gelovigen in de kapel op de Burg al vóór 1291 een bestaande traditie was. Dit gebruik heeft uiteindelijk geleid tot de vorming van de indrukwekkende ommegang zoals we die vandaag kennen.
Heilig Bloedommegang
Vanaf 1303 sprak men van een Heilig Bloedommegang die rondom de stadsmuren trok. Toen de relikwie van het Heilig Bloed in handen van de stad Brugge kwam, werd de ommegang ook een ‘officieel’ evenement. De processie was een kleurrijk en indrukwekkend schouwspel met deelnemers uit alle lagen van de samenleving.
Enkele jaren later werd er besloten om de processie samen te smelten met de jaarmarkt. Zo bloeiden de volkstoeloop en de devotie voor het Heilig bloed, terwijl stadsboden als boodschappers het verhaal van de processie door heel Vlaanderen verspreidden.
Evolutie in de 15de en 16de eeuw
De processie, al bekend met Bijbelse taferelen, kreeg in de 15de en 16de eeuw een uitbreiding. Ook wereldlijke scènes met reuzen, zoals het Ros Beiaard met de vier Heemskinderen, maakte deel uit van de optocht. Door religieuze onrust in 1578 werd de relikwie niet meer buiten de stadsgrenzen gedragen, waardoor de ommegang voor het eerst "intra muros" bleef.
Tijdens het calvinistische stadsbestuur tussen 1578 en 1584 werd de processie stopgezet en werd de relikwie in veiligheid gebracht.
Processie in de 17de, 18de, 19de en 20ste eeuw
Tijdens de Contrareformatie (17de eeuw) en later in de 18de eeuw herwon de processie haar religieuze betekenis. Pronkende praalwagens met symbolen en afbeeldingen gaven de processie een triomfantelijk tintje.
Onderbroken door de Franse overheersing (1796-1819) werd de relikwie veilig weggeborgen. In de 19de eeuw stelden de zeven parochies van de stad, samen met broederschappen, congregaties en scholen, de processie samen. De 20ste eeuw bracht diverse veranderingen met zich mee in zowel inhoud als presentatie van de processie.
Heilig Bloedprocessie vandaag
De huidige processie is geïnspireerd op de stijl van Brugges Gouden Eeuw (15de eeuw). In die tijd was Brugge één van de belangrijkste havens van Europa, een bloeiende handelsmarkt en de residentie van de Bourgondische hertogen. Deze periode bracht opmerkelijke kunstwerken voort, zoals de Vlaamse Primitieven. Ondanks de processie een verhaal van vroeger verbeeldt, blijft de optocht je jaar na jaar verrassen met hedendaagse touches.
